Poranna kawa to rytuał, bez którego wielu z nas nie wyobraża sobie dnia. W COFFEE PLANT od zawsze stawiamy na najwyższą jakość ziaren, bo wierzymy, że każda filiżanka powinna dostarczać wyjątkowych doznań smakowych. Niestety, ostatnie miesiące przyniosły zmiany na rynku, które zmuszają nas do korekty cen. Skąd biorą się podwyżki i jakie czynniki za nimi stoją?
Rekordowe wzrosty cen arabiki i robusty
W 2024 roku ceny arabiki wzrosły aż o 69%, a robusty o 71,59%! Już rok wcześniej robusta podrożała o blisko 58% z powodu niekorzystnych warunków pogodowych w Wietnamie – kluczowym eksporterze tej odmiany. Co ciekawe, robusta, często uważana za mniej szlachetną odmianę, stała się wyznacznikiem wzrostów cen także arabiki.
Niepewność dotycząca zbiorów arabiki w Brazylii, prognozowany 10% spadek produkcji w 2025 roku oraz spekulacje rynkowe podbijają ceny jeszcze przed trafieniem ziaren na rynek.
Poniższy wykres przedstawia zmienność cen arabiki na rynku futures w okresie 2019–2025, uwzględniając wpływ globalnych czynników, takich jak zmiany klimatyczne, zakłócenia w łańcuchu dostaw oraz czynniki ekonomiczne. Analiza ta pozwala na lepsze zrozumienie dynamiki cen kawy i wyzwań, przed którymi stoi branża kawowa.
Zmienność cen kontraktów terminowych na kawę C (2019–2025). Źródło: Investing.com, dostęp 9.01.2025.
Problemy z transportem – globalna logistyka pod presją
Zanim kawa trafi do Twojej kuchni, pokonuje tysiące kilometrów. Niestety, globalna sytuacja transportowa w ostatnich latach nie sprzyja stabilnym cenom. Omijanie Kanału Sueskiego, brak dostępnych kontenerów oraz opóźnienia w przewozach sprawiają, że koszty logistyki poszybowały w górę. Wyższe koszty frachtu morskiego i lądowego, ubezpieczeń oraz opłat magazynowych bezpośrednio przekładają się na finalną cenę kawy.
Konflikty i napięcia społeczne
Podczas gdy my cieszymy się poranną kawą, plantatorzy w Kolumbii czy Etiopii mierzą się z wyzwaniami, które zakłócają cały łańcuch dostaw. Wojna domowa w Etiopii, masowe migracje i napięcia społeczne powodują opóźnienia zbiorów i wzrost kosztów pracy.
Niestabilność miejsc pracy, napięcia społeczne i polityczne w krajach producenckich, takich jak Kolumbia, Wenezuela czy Etiopia, prowadzą do wzrostu inflacji i wyższych kosztów importu. Strajki portowe w Kolumbii czy opóźnienia w przepływie dóbr przez porty na wschodnim wybrzeżu Afryki dodatkowo komplikują sytuację, wpływając na ceny surowców.
Spadek wydajności upraw w Brazylii, wynikający z mniejszej ilości kwiatów na drzewkach kawowych, pogłębia problem.
Poniższy wykres przedstawia zmienność cen robusty na rynku futures w okresie 2019–2025, uwzględniając wpływ czynników globalnych, takich jak zmiany klimatyczne, problemy w łańcuchu dostaw oraz wahania ekonomiczne.
Zmiany cen robusty na rynku futures (2019–2025). Źródło: Investing.com, dostęp 9.01.202
Czy ceny kawy spadną w przyszłości?
Zmiany klimatyczne coraz silniej wpływają na branżę kawową. Susza w Brazylii na początku 2024 roku, a następnie historyczna powódź latem spowodowały spadek plonów. W obliczu tych wyzwań rynkowych trudno spodziewać się szybkiego powrotu do niższych cen – obecny trend podwyżek może się utrzymywać w dłuższej perspektywie.
Analiza sytuacji na rynku kawy
Pomimo obecnych wyzwań na rynku kawowym, istnieją przesłanki sugerujące potencjalne poprawy. Jak zauważa Szymon Juszczyk, CFA, Arabica Q-Grader i założyciel COFFEE PLANT:
„Sytuację na rynku kawy można uznać za kryzysową – taki poziom cen nie jest korzystny w zasadzie dla nikogo. Odnoszę wrażenie, że w ciągu ostatnich kilku kwartałów, zarówno na rynku robusty, jak i arabiki, w krótkim czasie skumulowało się wiele czynników negatywnie wpływających na cenę. Historycznie tak dynamiczne wzrosty cen zawsze kończyły się tak samo drastycznymi spadkami, jednak tym razem może być inaczej. Pytanie więc, czy jest jakieś światełko w tunelu? Tak – po pierwsze, skala deszczów w Brazylii w ciągu ostatnich dwóch miesięcy napawa optymizmem na skalę najbliższych zbiorów, choć faktyczny wpływ będzie widoczny dopiero w lutym. Po drugie, końcówka roku to jednoczesna odbudowa wolumenów w magazynach i pozytywne dane o eksporcie z Brazylii. Po trzecie – ostatni zbiór w Brazylii był wyjątkowy. Ze względu na pogodę kawy będą mniejszego screenu niż zwykle. Jeżeli w tym roku sytuacja wróci do normy, co sugerują listopadowe i grudniowe dane o opadach, może się okazać, że kawy z Brazylii będzie zdecydowanie więcej wagowo, a wtedy cena powinna znacząco spaść. Kluczowe będą opady deszczu w najbliższych tygodniach w Kraju Kawy.”
Co przyniesie przyszłość?
Prognozy dla rynku kawy wskazują, że kluczowe będą warunki pogodowe w Brazylii w najbliższych miesiącach. Ostateczny wpływ obecnych zjawisk na ceny kawy stanie się jasny w pierwszym kwartale roku. Optymistyczne dane o deszczach oraz eksporcie mogą zwiastować stabilizację, choć nie można wykluczyć dalszych trudności związanych z nieprzewidywalnymi zmianami klimatycznymi.
Dlaczego kawa drożeje? Perspektywa odpowiedzialnego biznesu
Podwyżki cen kawy wynikają nie tylko z globalnych czynników rynkowych, ale również ze wzrostu kosztów operacyjnych. Rosnące ceny energii, wyższe koszty pracy oraz inwestycje w zrównoważony rozwój, takie jak bliższa współpraca z plantatorami i eksporterami, wpływają na końcowy koszt produktu. Nasze zaangażowanie w odpowiedzialność biznesową oznacza wspieranie etycznych praktyk, co czasem przekłada się na wyższe ceny, ale również na lepszą jakość kawy oraz uczciwe warunki pracy dla wszystkich zaangażowanych w jej produkcję.
Jak w COFFEE PLANT reagujemy na podwyżki cen?
Zdajemy sobie sprawę, że dla miłośniczek i miłośników kawy to trudna sytuacja. W COFFEE PLANT wierzymy jednak, że wysoka jakość naszych ziaren wynagrodzi te podwyżki. Robimy wszystko, by wzrost cen w naszym sklepie był minimalny – wyniosą one około 10%.
Bardzo doceniamy zaufanie naszych klientów, także teraz, w tych niełatwych dla producentów i konsumentów czasach. Dzięki temu możemy kontynuować naszą misję dostarczania radości z każdej wyjątkowej filiżanki kawy i wspierać zrównoważone praktyki na każdym etapie jej powstawania.
Źródła:
